ترمیم ناحیه پرینه بعد از زایمان طبیعی

ترمیم ناحیه پرینه بعد از زایمان طبیعی یک مراحل مهم در بازگشت به سلامتی و راحتی بعد از زایمان است. پرینه، ناحیه ای حساس و مهم در بدن زنان است که ممکن است در طول زایمان دچار کشیدگی و پارگی ناحیه پرینه شود. ترمیم این ناحیه از طریق تمرینات مخصوص، مراقبت های بهینه و در صورت لزوم، روش های پزشکی انجام می شود. هدف اصلی ترمیم ناحیه پرینه، بهبود قدرت عضلات و بازگشت به شرایط طبیعی قبل از زایمان است. با مراجعه به پزشک و مشاوره با یک تناسب اندام، می توانید برنامه مناسبی برای ترمیم ناحیه پرینه خود تعیین کنید.

در این مقاله به شرح کاملی از این موضوع و روش های برطرف کردن و درمان این مورد خواهیم پرداخت.

علت پارگی ناحیه پرینه بعد از زایمان طبیعی

پارگی ناحیه پرینه به دلیل کشش این ناحیه در هنگام خروج سر نوزاد از واژن اتفاق می افتد. همه زنان دچار این مساله نمی شوند. و بروز این پدیده به عوامل مختلفی بستگی دارد. اما جای نگرانی ندارد چرا که با پیشرفت علم پزشکی و با مراجعه به متخصص زنان و زایمان به راحتی قابل ترمیم خواهد بود.

پارگی ناحیه پرینه بعد از جراحی زایمان طبیعی به ۴ دسته مختلف تقسیم بندی می شود که هرکدام مربوط به میزان پارگی و شدت آسیب وارده به منطقه مورد نظر است. پارگی درجه ۱ شامل پارگی نازک ناحیه پرینه است و ماهیچه به هیچ وجه آسیب نمی بیند.

پارگی درجه ۴ نیز شامل پارگی عضله اسفنکتر مقعد و بافت های اطراف مقعد می شود. با رعایت مواردی مثل بهداشت شخصی فرد، رژیم غذایی، فیزیوتراپی و داروهایی که توسط متخصص زنان تجویز می شود بسیاری از این موارد می تواند برطرف شود.

پارگی های ناحیه پرینه چه زمانی به بخیه نیاز پیدا می کنند؟

متخصصین زنان و زایمان و ماماها با توجه به اندازه پارگی و میزان بافتی که درگیر شده است به چهار دسته تقسیم بندی می کنند:

پارگی درجه ۱ تا پارگی درجه ۴.

• پارگی درجه ۱ شامل پارگی نازکی از پوست پرینه است و به هیچ وجه ماهیچه ای آسیب نمی بیند. اما ممکن است به تعداد کمی بخیه نیاز باشد.
• پارگی درجه ۲ شامل آسیب به پوست و ماهیچه است. بخیه معمولاً مورد نیاز است و حدوداً دو ماه طول می کشد تا دوباره احساس راحتی ایجاد شود.

*اپیزیوتومی برشی است که برای بزرگ کردن دهانه واژن در داخل پرینه ایجاد می شود. این کار برای کمک به تولد کودک انجام می شود. اپیزوتومی همان عضله و پارگی درجه ۲ را ایجاد می کند. با این حال برخی از اپیزوتومی ها می توانند بیشتر گسترش یابند و هنگامی که این اتفاق بیفتد بسته به شدت آنها ممکن است به عنوان درجه ۳ یا حتی درجه ۴ توصیف شود.

• پارگی درجه ۳ پوست واژن و پوست ناحیه perineal و لایه عضلانی که کانال آنال را احاطه کرده است دچار پارگی می شود. این کار به بخیه نیاز دارد و زمان بهبود آن زمان مشابهی با پارگی درجه ۲ (دو ماه یا بیشتر) است.
• پارگی درجه ۴ شامل پارگی عضله اسفنکتر مقعد و بافت های اطراف مقعد می شود. با وجود مدیریت مناسب (از جمله بهداشت شخصی توسط خود فرد، رژیم غذایی، فیزیوتراپی و داروهای ضد درد و ملین) مشکلی به وجود نمی آید. با این حال، ممکن است گروه کوچکی از زنان هنگام کنترل ادرار، گاز روده یا دفع مدفوع دچار مشکلات مداوم شوند که بی اختیاری نامیده می شود و به بررسی بالینی مداوم یا مشاوره پزشکی نیاز دارد. خوشبختانه درمان بی اختیاری ادرار در زنان راهکارهای متفاوت و اثر بخشی دارد.

پارگی‌های درجه سوم و چهارم یک عارضه غیر متداول زایمان طبیعی است که می تواند در کوتاه مدت عملکرد روده، مثانه و عملکرد جنسی خانم ها را در کوتاه مدت و در برخی موارد به طور دائم تحت تأثیر قرار دهد. پیروی از توصیه های پزشک و جلوگیری از بروز مشکلات و عوارض بعدی بسیار مهم است. مدت زمان بهبودی متناسب با شرایط فردی متفاوت است.

آیا می توان از پارگی درجه سوم یا چهارم جلوگیری کرد؟

پیش بینی یا حتی جلوگیری از این عارضه امکان پذیر نیست. برخی از عوامل طی زایمان موجب می شود احتمال به وجود آمدن پارگی درجه سوم یا چهارم را بیشتر کند.

این زمانی است که:

• یکی از شانه های جنین در واژن گیر می کند.
• طولانی شدن زمان زایمان (زمانی که دهانه رحم تا زمان تولد نوزاد کاملاً گشاد شده است).
• اولین تجربه زایمان واژینال مادر است.

مراقبت از ناحیه پرینه و واژن بعد از زایمان طبیعی

• یکی از نکات بسیار مهم در این امر رعایت بهداشت شخصی است. توصیه می شود حداقل یک بار حمام کامل داشته باشید و روزانه سه تا چهار بار ناحیه پرینه خود را بشویید.
• حداقل هر چهار تا شش ساعت پد های بهداشتی خود را تعویض کنید تا حد امکان این ناحیه تمیز باقی بماند.
• همواره هنگام شستشو، ناحیه perineal را از قسمت جلو تا پشت خشک کنید تا از ورود میکروب از روده به داخل واژن جلوگیری شود. همچنین شستشوی پرینه پس از فعالیت روده بسیار مهم است.
• برای خشک کردن پرینه خود از سشوار استفاده نکنید. این کار موجب به تاخیر افتادن بهبودی می شود یا باعث سوزش در ناحیه دستگاه تناسلی می شود.
• ممکن است آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از عفونت و تجزیه زخم از سوی متخصص زنان و زایمان تجویز شوند.
• قرار دادن کمپرس یخ به مدت ۲۴ ساعت بعد از جراحی منطقه در ناحیه پرینه می تواند التیام بخش و موجب کاهش درد شود.
• به طور منظم داروهای تسکین دهنده درد را مصرف کنید. این دارو معمولا توسط پزشک تجویز می شود.
• دراز کشیدن به مدت ۲۰ تا ۴۰ دقیقه هر ساعت به مدت دو تا چهار روز اول می تواند به التیام بخیه ها کمک کند.
• از “نشستن” و بلند کردن وزنه های سنگین (از جمله برداشتن فرزندان دیگر) خودداری کنید، زیرا این فشار بیشتر روی پرینه قرار می کند.

علت درد در ناحیه پرینه چیست؟

علت اصلی درد در ناحیه پرینه و واژن پارگی گسترده در هنگام تولد نوزاد است. حتی اگر پارگی درجه ۳ یا ۴ اتفاق نیفته باشد، این ناحیه پس از تولد کودک کبود و حساس می شود.

از آنجا که این ناحیه برای بریدگی یا زدن بخیه ها یک محل بسیار حساس است، بهبودی بیش از سایر نقاط بدن طول می کشد.

میزان این درد از یک شخص به شخص دیگر متفاوت است و همچنین بستگی به میزان عمق پارگی دارد. با پارگی درجه ۳ یا ۴ ممکن است درد یا ناراحتی به مدت سه ماه یا بیشتر وجود داشته باشد.

رژیم غذایی در طول دوران بهبودی ناحیه پرینه

برای چند روز اول، معمولاً رژیم غذایی کم فیبر و مصرف مایعات زیادی توصیه می شود تا از بیش از حد به ناحیه پرینه هنگام خروج مدفوع جلوگیری شود. این مواد غذایی شامل نان سفید، ماکارونی غنی شده، برنج و ذرت، حبوبات، تخم مرغ، ماهی، پنیر، گوشت و مرغ (بدون پوست)، مقادیر کمی از میوه و سبزیجات رسیده و بدون پوست است. بعد از سه روز، رژیم غذایی با فیبر زیاد بخورید تا مدفوع نرم تر و به راحتی خارج شود. توصیه می شود نان سبوس دار و غلات، ماکارونی، برنج قهوه ای و حداقل چهار وعده میوه و سبزیجات به طور روزانه میل شود. روزانه حداقل هشت لیوان آب نوشیده شود تا خطر ابتلا به یبوست کاهش یابد.

روش های ترمیم ناحیه پرینه بعد از زایمان طبیعی

روش‌های ترمیم ناحیه پرینه پس از زایمان طبیعی شامل موارد زیر می‌شود:

تمرینات کیگل

تمرینات کیگل به تقویت عضلات ناحیه پرینه کمک می‌کنند. برای انجام این تمرینات، می‌توانید عضلات پرینه را منقبض کرده و سپس آن را به طور تدریجی رها کنید. این تمرین را می‌توانید در طول روز به صورت مکرر انجام دهید.

استفاده از تسهیل‌کننده‌ها

برخی از دستگاه‌ها و تسهیل‌کننده‌ها می‌توانند در ترمیم ناحیه پرینه کمک کنند. مثلاً، دستگاه‌های تحریک الکتریکی (Electrical Stimulation) می‌توانند به تقویت عضلات کمک کنند و فعالیت عضلانی را تحریک کنند.

مراقبت های بهینه

حفظ بهداشت ناحیه پرینه در طول فرآیند ترمیم بسیار مهم است. مراقبت های بهینه شامل استفاده از روش های بهداشتی مناسب، به‌خصوص در حین دستشویی و تمیز نگه داشتن ناحیه پرینه می‌شود.

مشاوره پزشکی

مشاوره با پزشک یا متخصص زنان و زایمان می‌تواند راهنمایی دقیقی برای ترمیم ناحیه پرینه باشد. پزشک می‌تواند به شما راهنمایی های دقیق ترمیم ناحیه پرینه را بر اساس وضعیت شما ارائه کند و در صورت لزوم، روش های پزشکی مانند فیزیوتراپی یا روش های جراحی را توصیه کند.

مهمترین نکته در ترمیم ناحیه پرینه، صبر و استمرار است. نتایج بهبودی تدریجی خواهند بود و به مرور زمان قدرت عضلات ناحیه پرینه بهبود خواهد یافت. همچنین، در صورت داشتن هرگونه نگرانی یا سوال، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

در چه صورت باید به پزشک زنان و زایمان مراجعه کرد؟

شش هفته پس از تولد نوزاد باید برای معاینه به پزشک و متخصص زنان مراجعه کنید. این معاینه ممکن است از طریق ناحیه واژینال باشد. اگر در مورد بهبودی خود نگرانی دارید ، بهتر است هر چه سریعتر به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید.

✅ اگر درد دارید، مطابق تجویز پزشک داروهای ضد درد را مرتباً مصرف کنید.

✅ اگر علائم وجود عفونت مانند تب، شکستگی زخم یا ترشحات در ناحیه perineal را مشاهده کردید، توصیه می شود که به پزشک مراجعه کنید.

✅ اگر در کنترل ادرار مشکل دارید، لطفاً در مورد این با متخصص زنان و زایمان خود صحبت کنید. در صورت لزوم آنها شما را به یک متخصص اورولوژی ارجاع می دهند.

✅ اگر در مورد پارگی و وضعیت ناحیه پرینه خود به دلیل وجود درد مداوم، نگرانی دارید، لطفاً سریعاً متخصص زنان و زایمان خود را در جریان قرار دهید.

بخیه پرینه در زایمان طبیعی

بخیه پرینه بعد از زایمان طبیعی یکی از شایع ترین سوالات خانم هایی است که به دنبال زایمان طبیعی هستند. بسیاری از خانم ها نگران باز شدن بیش از حد و گشاد شدن واژن در اثر زایمان طبیعی هستند. باید بدانید که در مراحل مراقبت های دوران بارداری و طی مراجعاتی که متخصص زنان می کنید پزشک به شما توصیه می کند که چه نوع زایمان، زایمان طبیعی و یا زایمان سزارین را انتخاب کنید.

بنابراین اگر با بررسی های لازم توسط متخصص زنان شما کاندید مناسبی برای زایمان طبیعی نباشید قطعا به شما راه دیگری پیشنهاد می شود. بنابراین زایمان طبیعی به راحتی و آسودگی انجام خواهد گرفت و احتیاج به بخیه نخواهید داشت.

قابل توجه: دکتر ندا حاجیها متخصص زنان و زایمان در تهران، سالهاست که به انجام زایمان مشغول هستند. دکتر ندا حاجیها زایمان طبیعی را بدون برش و بدون بخیه انجام می دهند.

سوالات متداول و شایع در خصوص ترمیم ناحیه پرینه

در نهایت باید بدانید که…

ترمیم ناحیه پرینه پس از زایمان طبیعی، فرآیندی اساسی در بازگشت به سلامت و راحتی بعد از زایمان است. با تمرینات کیگل، مراقبت های بهینه و مشاوره پزشکی، می‌توانید ناحیه پرینه خود را ترمیم کنید. صبر و استمرار در تمرینات و مراقبت ها، کلید بهبودی است. حفظ بهداشت و رعایت نکات بهداشتی نیز بسیار مهم است. همچنین، در صورت نیاز، پزشک می‌تواند روش های مناسبی را برای ترمیم ناحیه پرینه توصیه کند.