هیستروسکوپی رحم یک روش جهت معاینه و یا درمان بیماریهای داخل رحم و دهانهی رحم است. این عمل با کمک یک لولهی نازک و منعطف پذیر که سر آن متصل به منبع نور و یک دوربین فیلمبرداری است انجام میشود، این دستگاه هیستروسکوپ نام دارد و از طریق واژن وارد رحم میشود. هیستروسکوپی رحم بنا به دلایل مختلفی ممکن است انجام شود. در ادامهی این مقاله در مورد روش هیستروسکوپی رحم، عوارض و علت انجام آن توضیحاتی خواهیم داشت.
علت انجام هیستروسکوپی رحم
هیستروسکوپی رحم بنا به دلایل مختلفی ممکن است برای خانمها تجویز شود. مهمترین دلایلی انجام این عمل عبارتند از:
✅ نمونه برداری از بافت (بیوپسی)
✅ معاینه و یا خارج ساختن پولیپ، فیبروم و یا بافتهای اسکار داخل رحم
✅ جلوگیری از خونریزی با کمک جریان الکتریکی، انجماد، گرما و یا مواد شیمیایی
✅ نتایج غیرطبیعی در آزمایش پاپ اسمیر
✅ خونریزیهای غیرطبیعی از رحم
✅ خونریزی پس از یائسگی
✅ تشخیص علت ناباروری و یا سقطهای متعدد
✅ پیدا کردن و خارج ساختن IUD که از محل اصلی خود جا به جا شده است.
چه افرادی نمیتوانند هیستروسکوپی رحم را انجام دهند؟
با اینکه هیستروسکوپی رحم یکی از روشهای کم تهاجم جهت تشخیص و درمان بیماریهای ناحیه تناسلی است اما برای برخی از افراد مناسب نیست مانند:
⚠️ خانمهای باردار
⚠️ افرادی که دچار بیماریهای التهابی لگن هستند.
⚠️ خانمهایی که دچار التهاب دهانه رحم هستند.
⚠️ افرادی که دچار تورم مثانه هستند.
آمادگیهای پیش از انجام هیستروسکوپی رحم
❇️ ابتدا یک معاینهی فیزیکی انجام میشود تا سلامت شما مورد بررسی قرار بگیرد.
❇️ ممکن است آزمایش خون و یا سایر آزمایشها تجویز شود.
❇️ در صورتی که لازم باشد تحت بیهوشی قرار بگیرید لازم است ناشتا باشید.
❇️ اگر به بارداری شک دارید، پیش از انجام عمل باید یک تست بارداری بدهید.
❇️ تمام داروها و مکملهای دارویی که مصرف میکنید را به پزشک اطلاع دهید.
❇️ اگه دچار اختلال خونریزی هستید و یا داروهای رقیق کننده خون مصرف مینمائید به پزشک اطلاع دهید.
❇️ زمان عمل را به گونهای تنظیم نمائید که پس از خونریزی دورهی قاعدگی و پیش از تخمک گذاری باشد. در این دورهی زمانی پزشک میتواند دید دقیقتری نسبت به رحم داشته باشد.
❇️ لباسهایی بپوشید که به راحتی بتوانید آنها را دربیاورید.
❇️ پیش از شروع هیستروسکوپی مثانهی خود را به طور کامل تخلیه کنید.
نحوه انجام هیستروسکوپی رحم
هیستروسکوپی رحم ممکن است در مطب و به عنوان یک عمل سرپایی انجام شود و یا اینکه احتیاج به بستری شدن در بیمارستان و حضور در اتاق عمل داشته باشد. با توجه به وضعیت سلامت شما و دلیل انجام هیستروسکوپی ممکن است یکی از این موارد به شما پیشنهاد شود.
مراحلی که برای هیستروسکوپی رحم طی خواهید کرد بدین صورت است:
- لباسهای خود را به طور کامل خارج میکنید و لباس مخصوص جراحی را میپوشید.
- یک آنژیوکت روی دست شما قرار داده میشود تا در حین هیستروسکوپی داروهای لازم را دریافت نمائید.
- روی تخت مخصوص دراز بکشید و پاهای خود را در رکاب معاینه قرار دهید.
- قسمت خارجی واژن با مواد ضدعفونی کننده پاک میشوند.
- دهانهی رحم توسط اسپکولوم واژن باز میشود تا دید بهتری جهت معاینه ایجاد شود.
- لولهی هیسترسکوپ به آرامی وارد واژن، دهانهی رحم و رحم میشود.
- جهت دید مناسب مقداری گاز یا مایع از طریق هیستروسکوپ به رحم تزریق می شود.
- مشکلات رحم و دیوارهی رحم توسط دوربین فیلمبرداری بررسی میشود. در صورت نیاز تصاویری از قسمتهای مشکوک تهیه میشود.
- در صورت نیاز ممکن است نمونههایی از رحم و دهانهی رحم تهیه شود.
- در صورتی که نیاز به درمانهایی مانند برداشتن فیبروم باشد ابزار جراحی وارد رحم می شود و با کمک هیستروسکوپ درمان مورد نیاز صورت میگیرد.
- در انتها هیستروسکوپ از رحم خارج میشود.
- در صورتی که داروهای بیهوشی دریافت کرده باشید تا زمان به هوش آمدن در اتاق ریکاوری تحت مراقبت قرار خواهید داشت.
در اغلب موارد چند ساعت پس از جراحی میتوانید با کمک یک همراه به منزل بازگردید.
مراقبتهای پس از هیستروسکوپی رحم
دورهی نقاهت و بهبودی در افراد مختلف متفاوت است. معمولاُ به مدت یک الی دو روز ممکن است دردهای خفیف و یا خونریزی داشته باشید.
👈🏻 جهت کنترل درد از مسکن و برای کنترل خونریزی از پدهای بهداشتی استفاده نمائید.
👈🏻 به مدت دو هفته از رابطهی جنسی خودداری نمائید.
👈🏻استفاده از تامپون تا زمان بهبود کامل ممنوع است.
👈🏻 پس از هیستروسکوپی میتوانید رژیم غذایی معمولی خود را ادامه دهید مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.
خطرات انجام هیستروسکوپی رحم
- عفونت
- خون ریزی
- بیماریهای التهابی لگن
- پارگی رحم و یا آسیب به دهانه رحم (یکی از عوارض نادر اما جدی است.)
- عوارض باقی مانده حاصل از گاز و یا مایعی که برای هیستروسکوپی استفاده شده است.
- دردهای عضلانی خفیف
چه زمانی برای انجام هیستروسکوپی مناسب است؟
انجام هیستروسکوپی، یک روش تشخیصی و درمانی است که در بررسی و درمان مشکلات رحم و لوله های تناسلی زنانه استفاده میشود. این فرایند با استفاده از یک دستگاه به نام هیستروسکوپ که مجهز به نور و دوربین است، انجام میشود. زمان مناسب برای انجام هیستروسکوپی به وابستگی به موارد زیر است:
تشخیص بیماری
هیستروسکوپی میتواند در تشخیص بیماریهایی مانند فیبرومهای رحم، پولیپهای رحم، عفونتها، تشکیل عروق کیستیک و انحرافات رحمی مفید باشد. بنابراین، اگر شما علائمی مانند خونریزی بی نظم، درد شدید قاعدگی یا علائم دیگری که به مشکلات رحمی اشاره دارند، دارید، هیستروسکوپی ممکن است مناسب باشد.
بررسی نتایج آزمایشات
اگر نتایج آزمایشات شما نرمال نیستند یا نشانگر مشکلات رحمی یا لوله های تناسلی هستند، هیستروسکوپی میتواند برای بررسی دقیق تر و تشخیص دقیق تر مشکلات مفید باشد.
برنامهریزی برای درمان
هیستروسکوپی میتواند برای برنامهریزی درمانی بهینه استفاده شود. با استفاده از هیستروسکوپی، میتوانید بررسی کنید که آیا نیاز به جراحی رحم، انعقاد عروق خونی، یا رفع عوارض دیگری که ممکن است وجود داشته باشد، دارید.
برنامهریزی برای بارداری
هیستروسکوپی میتواند در برنامهریزی بارداری نیز مفید باشد. اگر شما و همسرتان مشکلاتی در باروری دارید، هیستروسکوپی میتواند مشکلاتی مانند تنگی لوله های تناسلی را تشخیص داده و درمان کند.
بهتر است با پزشک خود در مورد وضعیت خاص شما مشورت کنید تا بتوانید بهترین زمان برای انجام هیستروسکوپی را تعیین کنید.
سوالات متداول هیستروسکوپی
اکثر بیماران درد کمی را در هنگام هیستروسکوپی احساس می کنند، برای کاهش درد و ناراحتی معمولاً پزشک متخصص تسکین دهنده درد تجویز می کند.
بیشتر مراکز پزشکی به صورت سرپایی هیستروسکوپی را انجام میدهند، به این معنی که شما بلافاصله پس از عمل به خانه بازمیگردید. با این حال، در موارد خاصی ممکن است نیاز به بستری شدن و یا مراقبت بیشتر باشد.
در نهایت…
هیستروسکوپی رحم یک روش موثر در تشخیص و درمان مشکلات رحم و لوله های تناسلی است. این روش با استفاده از دستگاه هیستروسکوپ، امکان مشاهده مستقیم داخل رحم را فراهم میکند. با انجام هیستروسکوپی، میتوان بیماریهایی مانند فیبروم رحم، پولیپ رحم و عفونتها را تشخیص داده و درمان مناسب را انجام داد.
این روش اغلب با درد و ناراحتی کمتری همراه است و بیماران معمولاً بلافاصله پس از عمل به خانه بازمیگردند. هرچند که ممکن است عوارضی نظیر خونریزی و عفونت رخ دهد، اما این موارد بسیار نادر هستند. هیستروسکوپی به عنوان روشی امن و موثر در تشخیص و درمان مشکلات رحمی، توصیه میشود.