همانند سایر عملهای دیگر، ممکن است بعد از عمل جراحی فوق بانوان دچار عوارض هیسترکتومی شوند، که از جمله عوارض احتمالی شامل عفونت، خونریزی، آسیب به اندامهای مجاور، و مشکلات بیاختیاری ادرار است. برخی زنان ممکن است پس از هیسترکتومی علائم یائسگی زودرس را تجربه کنند و تأثیرات روانی ناشی از از دست دادن رحم نیز ممکن است به وجود آید. مهم است که بیماران قبل از تصمیمگیری، با پزشک خود در مورد مزایا و معایب هیسترکتومی مشورت کنند. عوارض هیسترکتومی در همه افراد رخ نمیدهد و وابسته به سن، وضعیت افراد است.
مهمترین عوارض بعد از عمل هیسترکتومی
هیسترکتومی یک نوع جراحی جهت برداشتن رحم است. بعد از این عمل فرد دیگر باردار نمیشود. در زمان انجام جراحی اگر فرد یائسه نشده باشد، بدون در نظر گرفته سن، دیگر فرد پریود نخواهد شد. مثل هر روش درمانی دیگر هیسترکتومی عوارضی را برای افراد در پی دارد؛ که از جمله این عوارض میتوان به خونریزی، واکنش به بیهوشی، عفونت، آسیب مثانه، لخته شدن خون و مشکلات واژن اشاره کرد.
درد
یکی از طبیعیترین عوارض بعد از عمل هیسترکتومی، درد در قسمت جراحی شده است. این عارضه در اکثر بانوان در روزهای اولیه دیده میشود. با گذشت چند هفته به طور تدریجی درد کاهش خواهد یافت. در صورت ادامهدار شدن درد بیشتر از چند هفته بهتر است که به پزشک مراجعه کرد.
خونریزی
یکی از عوارض هیسترکتومی بعد از جراحی، خونریزی است. مانند سایر عمل های بزرگ، در این عمل هم بعد از جراحی ممکن است خونریزی شدیدی در افراد دیده شود. در صورت مشاهده خونریزی شدید در برخی مواقع نیاز است که به افراد خون تزریق شود.
عفونت
خطر عفونت بعد از جراحی همیشه افراد را تهدید میکند. عفونت میتواند به صورت عفونت زخم و عفونت ادراری باشد. عفونت را میتوان از طریق آنتی بیوتیکها درمان کرد.
لخته شدن خون
یکی از مهمترین عوارض هیسترکتومی بعد از جراحی، لخته شدن خون است که به آن ترومبوز گفته میشود. احتمالا هیسترکتومی در قسمت ورید ایجاد میشود و باعث اختلال در گردش خون و جریان اکسیژن میشود. خطر لخته شدن خون در دوره بیحرکتی رخ میدهد. بعد از جراحی، پزشک افراد را تشویق میکند که شروع به حرکت کردن کنند. برای کاهش خطر لخته شدن خون از داروهای رقیق کننده استفاده میشود.
آسیب دیدن مثانه
در موارد اندک ممکن است که آسیب مثانه یا روده بعد از جراحی هیسترکتومی در افراد دیده شود و مشکلاتی مانند عفونت، بیاختیاری ادرار، تکرر ادرار را در پی داشته باشد. ترمیم هر نوع آسیب در زمان جراحی امکانپذیر است. به این صورت که جهت تخلیه ادرار از سوند موقت استفاده میشود.
نارسایی تخمدان
در صورتیکه هر دو تخمدان سالم باقی بمانند، ممکن است که بعد از گذشت پنج سال از جراحی از کار بیفتد. علت این از کار افتادگی این است که تخمدانهای بانوان مقداری خون را در رحم جمع میکنند و در زمان عمل هیسترکتومی به طور کامل آنها را برمیدارد.
واکنش به داروی بیهوشی
از عوارض نادر عمل هیسترکتومی، واکنش به داروی بیهوشی است که از هر ده نفر برای یک نفر اتفاق میافتد. عوارض جدی داروی بیهوشی، آسیب دیدن عصبی و واکنش آلرژیک و در موارد حاد مرگ است. اما چنین عارضههایی بسیار نادر هستند. داشتن تناسب اندام سالم و سلامت قبل از عمل به کاهش عوارض هیسترکتومی کمک فراوانی میکند.
روشهای کاهش عوارض هیسترکتومی
برای اینکه عوارض هیسترکتومی را کاهش داد، یکسری راهها و روشها وجود دارد که با رعایت کردن آنها میتوان عوارض فوق را کاهش داد، که عبارت است از:
✅ بعد از جراحی، پزشک و جراح برای کاهش درد و التهاب، داروهای ضد التهاب و داروهای کاهش درد برای بیماری مینویسد، تا درد ناشی از عمل را کاهش دهد. از اینرو باید داروها به موقع مصرف شود تا از میزان درد کاسته شود.
✅ بعد از عمل هیسترکتومی، بدن زمان بیشتری نیاز دارد تا بتواند بازیابی انجام دهد. استراحت کافی و رعایت کردن محدودیتهایی مثل انجام ندادن فعالیتهای سنگین و وزنهبرداری میتواند به بازیابی کمک فراوانی میکند.
✅ استفاده کردن از کمپرس سرد در ناحیه شکم میتواند میزان درد و تورم را کاهش دهد. البته باید این کار را با دقت فراوان انجام داد.
✅ مدتی بعد از گذشت عمل، پزشک به بیمار اجازه میدهد تا از تمرینات فیزیوتراپی و تقویتی جهت تقویت عضلات استفاده کند.
✅ محدود کردن فعالیتهای جنسی
در چه صورتی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بانوانی که دچار فیبروز رحم، افتادگی رحم یا سرطان رحم هستند و یا خونریزی پریودی به حالت غیرعادی دارند، بهترین گزینه برای جراحی واژن به شمار میآیند. برای درمان این نوع بیماریها بهتر است که به پزشک مراجعه شود.
در حالت کلی مواردی وجود دارد که در صورت مشاهده آنها باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کرد. این موارد عبارت است از:
❎ خونریزیهای زیاد و شدید در زمان پریود بودن
❎ احساس درد طاقت فرسا در لگن
❎ وجود فیبرهای غیر سرطانی
❎ سرطان رحم و تخمدان
❎ سرطان لوله فالوپ در محل رحم
❎ بیماریهای عفونی
❎ آندومتریوز
همه این موارد جزء علتهایی به حساب میآید، که در صورت مشاهده هر کدام از این علائم باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرد تا با بررسی شرایط و علتهای بیماری، روشهای درمان غیر از جراحی را برای بیمار تجویز میکند. در صورت دریافت عدم پاسخ مناسب هیسترکتومی برای بیمار انجام خواهد گرفت.
سوالات متداول عوارض هیسترکتومی
خونریزی به طور طبیعی حدود دو هفته طول میکشد، سپس به تدریج از بین میرود.
مشاهده این نوع عوارض هیسترکتومی در قسمت روده و مثانه مثل اسهال یا یبوست حالت موقت دارد و برای از بین بردن آنها بهتر است که فعالیت بدنی و تغذیه مناسب داشت.
بله. احساس درد در قسمت شکم، لگن و پشت طبیعی است و به تدریج از بین خواهد رفت.
در نهایت…
عمل هیسترکتومی شامل مزایا و معایبی است که از مهمترین عوارض آن، خونریزی و مشکلات ادراری است؛ که برای پیشگیری کردن از بروز چنین عوارضی بهتر است به توصیههای پزشک گوش کرد و استراحت کافی داشت. همچنین بهتر است که مراقبتهای بعد از جراحی را به درستی رعایت کرد